Kata czyli układy formalne to sekwencje technik ataku i obrony, połączone z określonym poruszaniem, przyjęciem odpowiedniej pozycji i właściwym sposobem oddychania. Niektóre techniki w kata mają charakter wyłącznie symboliczny i wywodzą się z taoistycznych lub buddyjskich praktyk religijnych.
W niektórych systemach uczniowie uczą się wielu kata. Najlepiej jednak skoncentrować się na praktyce jednego lub dwóch kata i wielokrotnie powtarzać te same techniki , tak aby czuć siłę i doskonałość wytrenowanych kombinacji. Jest to również forma medytacji w ruchu.
W naszym treningu wykonujemy formę jutte, która składa się się z kilkudziesięciu ruchów - podstawowych kombinacji bloków i uderzeń. W treningu kata wszystkie ataki wyprowadzane są na punkty witalne, dlatego ćwiczący wraz z atemi waza zapoznają się ze skutkami jakie może wywołać uderzenie w określony punkt.
W katach wykonywanych indywidualnie należy wizualizować ataki przeciwnika i odpowiadać odpowiednią do każdego ataku obroną. Po bloku powinien nastąpić kontratak na wrażliwe miejsca na ciele człowieka. W katach wykonywanych w parach wszystkie wytrenowane wcześniej akcje ćwiczymy z partnerem. Jednak wykonywane ataki nie są w pełni kontaktowe ze względu na bezpieczeństwo ćwiczących.
Pełny kontakt w treningu interpretacji kata czyli bunkai możliwy jest jeśli użyjemy ochraniaczy. Wtedy techniki wykonywane są z pełnym kontaktem za wrażliwe punkty. Tego typu ćwiczenia poprawiają wyczucie dystansu, pozwalają na przetrenowanie wielu wariantów doskonalonych technik i likwidują nawyk zatrzymywania uderzeń.
Ponieważ kata jest formą walki z kilkoma przeciwnikami warto je trenować w grupie trzech lub więcej osób. Wtedy nasze bunkai jest jeszcze bardziej realne. Jeśli dodatkowo użyjemy ochraniaczy mamy doskonałą lekcję poruszania się w walce w czasie, gdy ataki wyprowadzane są z różnych kierunków. Jednak jedną z najwspanialszych zalet kata jest to, że można je trenować bez względu na wiek i w każdych warunkach. Jest to równocześnie doskonała forma łącząca ciało umysł i ducha w jedno.